Artikel uit Java magazine 4 – 2021
‘Wat wil je later worden als je groot bent?’ ‘Later wil ik CTO worden papa!’ Ik heb het nog nooit een kind horen zeggen. Prinses, brandweer, mama, topvoetballer, zangeres en piloot zijn beroepen die op zo’n moment vaak genoemd komen.
Als onderdeel van de digitalisering hebben veel bedrijven een CTO-functie ingericht. Maar wat is een CTO nu eigenlijk? Wat zijn je werkzaamheden en verantwoordlijkheden? Hoe word je überhaupt een CTO en wat zijn dan belangrijke stappen om te nemen?
Navraag leert dat het bij software developers een populaire carrièrestap is. Dit artikel vertelt meer over de functie CTO, de weg naar CTO en mijn persoonlijke ervaringen.
{ Wat doet een CTO? }
Volgens Wikipedia is de CTO (Chief Technology Officer) ‘the highest technology executive position within a company and leads the technology or engineering department’. Dit betekent dus leiding geven aan de technische afdeling en de technische visie voor het bedrijf bepalen. Dit zijn belangrijke verantwoordelijkheden!
Uiteraard bepaalt de grootte van de technische afdeling de zwaarte van de functie. De ene keer stuur je zelf het technische team aan en de andere keer zit er nog een managementlaag (bijvoorbeeld IT-managers) tussen. Bij andere bedrijven is het weer zo ingericht dat je vanuit het managementteam indirect leiding geeft.
Met deze definitie betekent een CTO binnen het ene bedrijf iets anders dan bij het andere bedrijf. De functie heeft altijd als verantwoordelijkheid de (technische) toekomst van het bedrijf richting te geven. Zelf ben ik CTO bij een consultancybedrijf. Het is mijn verantwoordelijkheid om onze software developers te begeleiden richting de toekomst (bijvoorbeeld zorgen dat de juiste carrièremogelijkheden geboden worden) en zorg dragen dat wij de expertise hebben om onze klanten verder te helpen. Klanten kunnen van ons (van mij en van onze experts) het juiste IT-advies krijgen.
Met name dit laatste zorgt ervoor dat je kennis moet hebben van veel verschillende landschappen. Je krijgt de mogelijkheid om in heel veel verschillende keukens te kijken en ziet veel ‘best practices’ (overigens ook ‘worst practices’) op het gebied van techniek en proces.
Het gaat van Microsoft naar Java, van AI met Python naar mobile met Flutter. Het is, voor mij in ieder geval, niet te doen om op al deze gebieden expert te zijn. Samenwerking met experts is dan ook een erg belangrijk onderdeel van deze functie.
Hoe groei je in zo’n functie? Is hier een vast carrièrepad voor?
{ Carrièrepad CTO }
Er bestaat geen opleiding tot CTO, hoe zou je dan richting CTO kunnen groeien? Naar mijn mening zijn twee pijlers belangrijk bij de functie van CTO. Voldoende technische IT-skills en managementervaring.
IT-skills is een enorm breed begrip. De benodigde technische bagage zal bij het ene bedrijf dan ook anders zijn dan bij het andere bedrijf. Hebben ze veel maatwerk software of werken ze met standaard pakketten? Hebben ze eigen servers of draait alles in de Cloud? Zijn de werkplekken in eigen beheer of zijn er productielijnen in de fabriek met veel IT? Uiteraard zullen er ook veel thema’s overeenkomen zoals Security, Cloud, Data, AI en DevOps.
Managementervaring is nodig, omdat je ook verantwoordelijk bent voor de technische leiding van het bedrijf. Het is belangrijk om als teamlead of (afdelings)manager al managementervaring opgedaan te hebben.
De werkzaamheden zullen zowel op strategisch, tactisch en operationeel niveau zijn. Een visie neerzetten, een meerjarenplan maken en beslissingen nemen waar de bedrijfsvoering naartoe gaat, zijn voorbeelden van strategische werkzaamheden. Tactisch werk zou portfolio ontwikkeling en het uitbouwen van klantrelaties kunnen zijn. Uiteraard heb je ook veel te maken met operationele werkzaamheden. Gesprekken met collega’s, klanten, sollicitatiegesprekken, marketing uitingen en nog veel meer beheersen je agenda.
Softskills, als onderdeel van managementervaring, zijn enorm belangrijk aangezien de werkzaamheden enorm uiteenlopend zijn. Je communiceert met de techneuten van het bedrijf en adviseert de raad van bestuur. Een hele diverse functie die dan ook een heel divers profiel vraagt.
{ Mijn carrière }
Achteraf vind ik het gemakkelijk om bovenstaande (het carrièrepad naar CTO) op te schrijven, omdat het enorm voor de hand ligt. Toch denk ik dat managementervaring opdoen en daarmee een stuk techniek loslaten een moeilijke stap is.
Naar mijn mening moet je technisch een stap terug doen op het moment dat je een managementfunctie krijgt om een tweetal redenen. Enerzijds is management een vak apart en vereist het veel aandacht om je hierin te bekwamen. Anderzijds is het voor de mensen die je aanstuurt fijn als zij mee mogen beslissen over de technische keuzes die gemaakt worden. Niemand wil vanuit een ivoren toren te horen krijgen welke keuzes er gemaakt zijn. De beste keuzes worden samen als één team gemaakt! Belangrijk is het dan ook om de organisatie goed over de technische as ingericht te hebben. Op deze manier kun je samen efficiënt sturing geven aan de organisatie!
Ivoren toren.
In 2000 ben ik gestart als software developer. In 2008 zat ik bij een architectenclub. Om diverse redenen heb ik destijds gekozen voor een toekomst als manager. Je leest hier meer over in het artikel ‘Loopbaanstress’ uit Java magazine 2020 #3 via https://nljug.org/wp-content/uploads/2020/10/JAM03.pdf.
Als je die beslissing neemt, heeft dat behoorlijk wat impact. Ik merkte dat vanaf dat moment mijn technische kennis razendsnel aan het verouderen was. Je komt snel op het punt dat jouw team met software developers andere technische keuzes maken dan dat je zelf zou maken. Dat was het moment dat ik realiseerde dat ik me moet laten adviseren door technische experts. Een hele gekke ervaring als je kortgeleden nog zelf expert was.
Alle jaren heb ik kennisdeling als heel waardevol bestempeld. Als XPG (eXPertise Groep) leider organiseerde ik veel sessies en stond ik ook regelmatig zelf op de zeepkist. Naast de kennis en ervaring die je hier opdoet, bouw je ook een netwerk op waar ik tot op de dag van vandaag veel aan heb. Ook in mijn huidige rol als CTO hecht ik nog steeds heel veel waarde aan kennisdeling.
Vervolgens ben ik tien jaar lang als manager werkzaam geweest in verschillende rollen. In 2020 ben ik door Team Rockstars IT, tevens mijn huidige werkgever, gevraagd of ik daar CTO wilde worden. Toen die vraag gesteld werd, zag ik dat ik de perfecte ervaring had voor deze rol.
Wederom hieronder een eigen gemaakte ‘afbeelding’. Ook gebruiken als streamer?
De recruiter vroeg aan mij of ik wel alles van Cloud en Microservices af wist. Ik gaf aan dat dit met tien jaar managementervaring niet het geval is, maar dat ik dat ook niet als probleem zag. Ik zou juist alle kennis van de organisatie kanaliseren om daar de juiste beslissingen mee te kunnen nemen. Aangezien ik daar vorig jaar mocht beginnen zal het wel het juiste antwoord geweest zijn ;-).
{ De wereld van IT is enorm groot }
Toegeven dat je niet alles weet vind ik een kracht! Soms is het moeilijk, zeker als je het gevoel hebt dat jij dit juist zou moeten weten vanuit je functie. Toch is het belangrijk om hulp in te roepen op het moment dat je zelf niet tot het beste resultaat kan komen. De wereld van IT is te groot om alles zelf te weten.
Wat mij betreft is het de taak van de CTO om zich door de juiste experts te laten adviseren en dan een weloverwogen besluit te nemen. Om een weloverwogen besluit te kunnen nemen zijn al veel IT-skills nodig.
{ Conclusie }
Hopelijk heb je door dit artikel meer inzicht gekregen in de functie van CTO. Zoals al eerder gezegd; een hele diverse functie. Mocht je een toekomst als CTO ambiëren, denk dan vooral ook na over het managementgedeelte ervan. Het is goed om deze managementervaring op te gaan doen.
Wellicht zal je de techniek voor een deel loslaten, waardoor je je team nodig hebt om tot de juiste inzichten en besluiten te komen. Wat zou je ervan vinden als je de techniek los zou moeten laten?
Wat mij aanspreekt is de samenwerking en de impact die je bij je eigen organisatie en ook bij andere organisaties (vaak klanten) kunt maken. Het geeft mij veel voldoening om andere mensen te helpen met de brede kennis die ik bezit! Succes met al je overwegingen en je technische, management of gecombineerde carrière ;-).
Brede kennis leidt tot innovatie.
Bio
Koen Aerts is CTO bij Team Rockstars IT. Na diverse jaren als software ontwikkelaar en architect gewerkt te hebben, heeft hij de stap gemaakt naar managementfuncties.
Koen is erg innovatief en creatief en is actief in veel software communities. Daarnaast is hij voorzitter van de Devoxx4Kids stichting.