Het Land Der Blinden

Iedereen kent natuurlijk H.G. Wells (1866-1946), de (Engelse) schrijver van o.a. “The Time Machine”, “The Invisible Man” en “The War Of The Worlds”. Wat weinig mensen weten is dat hij zeer veelzijdig was. Zo was hij bioloog, geschiedkundige, politiek analist, specialist in maatschappijleer en ontwerper van zogenaamde war games. Veel van die onderwerpen zijn in zijn verhalen terug te vinden. Hij schreef er meer dan honderd en vele daarvan waren helemaal geen science fiction.

In feite waren het half-wetenschappelijke studies waarin hij, Darwin aanhanger, theorieën uitwerkte of gemeenschappen bedacht met bepaalde eigenschappen die hij op zijn manier liet evolueren. Hij werd vier maal genomineerd voor de Nobelprijs voor literatuur en vele van zijn verhalen zijn meermaals verfilmd. In 1936 veroorzaakte Orson Wells een enorme paniek in de Verenigde Staten door "The War Of The Worlds"

als radio hoorspel uit te zenden in de vorm van fictieve nieuwsberichten.

Toch kent haast niemand zijn, in mijn ogen, beste verhaal: "The Country Of The Blind" uit 1904. In het kort: een bergbeklimmer in Ecuador probeert een onbekende berg te beklimmen, maar eenmaal boven glijdt hij aan de andere zijde een schuine helling af en ontdekt zo een verborgen dal. De gehele bevolking daar is eeuwen geleden gevlucht voor de Spanjaarden, door aardverschuivingen geïsoleerd geraakt en geheel blind geraakt door een besmettelijke, maar erfelijke ziekte.

Wanneer hij ontdekt dat hij de enige ziende is, waant hij zich "Een-oog, laat staan twee-oog, koning". Dat valt vies tegen: de hele bevolking is, zoals je van blindgeborenen mag verwachten geheel ingesteld op de resterende vier zintuigen. De huizen hebben geen ramen, de wegen zijn afgezoomd en zo verder. Het lukt hem niet om ze duidelijk te maken dat hij wel kan zien, want wat bedoelt hij met zien?.

In tegenstelling tot zijn verwachtingen is hij in vrijwel alles hun mindere, behalve in een vuistgevecht. Om in zijn onderhoud te voorzien, gaat hij bij een familie werken, met matig succes. Hij wordt verliefd op een van de dochters en het is waarachtig wederzijds. Hij vraagt om haar hand, maar de gemeenschap is hier tegen vanwege zijn idiote verhalen over "kunnen zien". Uiteindelijk komt hij erachter dat men een huwelijk wil toestaan mits hij zijn ogen ("die nutteloze organen") laat verwijderen, die kennelijk ontstoken zijn en zijn brein hebben aangetast. Die avond vlucht hij.

Oorspronkelijk eindigde het verhaal met zijn vlucht terug over de bergrug; later kwam er een soort van happy end: hij ziet dat er een lawine ontstaat en weet nog net zijn (blinde) liefje te redden, terwijl de rest omkomt.

Tot zover Wells.

In 1995 wandelde ik door een winkelstraat in Sai Gon. Plotseling ontwaarde ik een, laten we zeggen, elektronica zaak. Althans, het waren een paar tafels met computers, onderdelen en andere rotzooi erop. Een drietal jongens was met soldeerbout, tangen, kabels en dergelijke in de weer. Nieuwsgierig liep ik binnen. "You Businessman?" vroeg er eentje. "No, I'm programmer" antwoordde ik. Ik had nu alle aandacht: die westerling zou ze vast wel kunnen helpen met al zijn ervaring. "Wat waren ze aan het doen?". "Nou, op de ene computer stond Microsoft Windows 3.1 en dat moest ook op de andere komen".

Waar waren de installatie floppy’s? Hadden ze niet. Sterker nog, ze hadden helemaal geen floppy’s. Later ontdekte ik ergens anders dat floppy disks in tropische landen korter leven dan een slachtkip (heel kort dus). Wat hadden ze dan? Een RS232 kabeltje (9-polige aansluitingen). Ze bleken al een driver programma of zoiets dergelijks te hebben gefabriceerd in enen en nullen, maar hoe dat was mij een raadsel. Er was geen editor, tekstverwerker of wat dan ook in de wijde omtrek. Na wat vruchteloze pogingen om zelfs maar te begrijpen wat ze hadden gedaan, deed ik twee stappen achteruit. Nu kwam de Vietnamese cultuur me te hulp:

ze lachten niet, ze keken voor zich en negeerden me verder, zodat ik geen gezichtsverlies zou lijden.

Stilletjes schuifelde ik de winkel uit en vervolgde mijn weg. Ik was een illusie armer, een ervaring rijker, en twijfelde zwaar aan mijn tot dan toe onbesproken vakmanschap. Zo voelt dat dus, in het land der blinden.

;JOOP!